In een tijd waarin organisaties meer dan ooit te maken hebben met toenemende verzuimcijfers en de krapte op de arbeidsmarkt, wordt het vinden van effectieve strategieën om medewerkers betrokken en productief te houden steeds belangrijker. Navigator, in samenwerking met het Amsterdam People Analytics Centre van de Universiteit van Amsterdam, onder leiding van Corine Boon en onderzoeker Björn de Winter, heeft recent baanbrekend onderzoek uitgevoerd naar de rol van relatie-georiënteerd leiderschap (ROL) in het verminderen van verzuim. Dit artikel duikt in de bevindingen van dit onderzoek.
Samenwerking tussen Navigator en de Universiteit van Amsterdam
Navigator heeft zich als doel gesteld om organisaties te helpen bij het ontwikkelen van effectief leiderschap. Als onderdeel van deze missie werken we nauw samen met de UvA om te onderzoeken hoe leiderschapsgedragingen, met name relatie-georiënteerd leiderschap, kunnen bijdragen aan het verlagen van verzuimcijfers. Onder leiding van hoogleraar Corine Boon en met onderzoeker Björn de Winter, werd in een
organisatie brede studie bij een Nederlands vervoersbedrijf onderzocht hoe relatie-georiënteerd leiderschap samenhangt met psychologische veiligheid en de vermindering van verzuim. De resultaten bieden waardevolle inzichten voor zowel academici als organisaties die hun leiderschapsstrategieën willen optimaliseren.
Wat is relatie-georiënteerd leiderschap?
Relatie-georiënteerd leiderschap draait om leiders die zich richten op het opbouwen en onderhouden van sterke, ondersteunende relaties met hun medewerkers. Dit type leiderschap omvat gedragingen zoals het bieden van persoonlijke steun, het ontwikkelen van vaardigheden, en het erkennen van bijdragen en prestaties. Het doel is om een omgeving te creëren waarin medewerkers zich gewaardeerd en veilig voelen, wat leidt tot een hoger welzijn en betere prestaties.
Volgens het onderzoek is relatie-georiënteerd leiderschap essentieel voor het creëren van psychologische veiligheid, een gevoel van vertrouwen en openheid binnen teams. Medewerkers voelen zich vrij om ideeën te delen, vragen te stellen en fouten te maken zonder angst voor negatieve gevolgen. Psychologische veiligheid blijkt van cruciaal belang voor het verlagen van verzuim, omdat het stress vermindert en de betrokkenheid verhoogt.
Psychologische veiligheid als middel om verzuim te verminderen
Uit het onderzoek blijkt dat psychologische veiligheid een sterke mediator is tussen relatie-georiënteerd leiderschap en verzuim. Leiders die investeren in relaties met hun teamleden en zorgen voor een veilige werkomgeving, verminderen effectief het verzuim. In een veilige omgeving voelen medewerkers zich gesteund, wat bijdraagt aan een betere mentale gezondheid en een lager verzuim. Dit effect is bijzonder relevant in organisaties waar hoge werkdruk en stress doorgaans leiden tot ziekteverzuim.
Een andere interessante bevinding uit het onderzoek is dat psychologische veiligheid ook sterk samenhangt met verhoogde betrokkenheid en werktevredenheid, wat indirect bijdraagt aan een lager personeelsverloop en hogere productiviteit. Door als leider actief te werken aan het opbouwen van vertrouwen en open communicatie, wordt de werkomgeving gezonder en productiever.
De versterkende rol van leiderschapstraining
Navigator gelooft in de kracht van continue leiderschapsontwikkeling, en dit onderzoek bevestigt dat leiderschapstraining een belangrijke rol speelt in het versterken van relatie-georiënteerd leiderschap. Leiders die deelnemen aan trainingen blijken beter in staat te zijn om psychologische veiligheid binnen hun teams te bevorderen, wat resulteert in lagere verzuimcijfers.
Het onderzoek toonde ook aan dat training niet alleen leiderschapsvaardigheden verbetert, maar ook de interactiefrequentie tussen leiders en medewerkers kan verhogen, waardoor leiders meer ruimte hebben om hun relatie-georiënteerde vaardigheden effectief toe te passen.
Verzuim als essentieel organisatorisch resultaat
Verzuim blijft een grote uitdaging voor veel organisaties. Het onderzoek laat duidelijk zien dat teams met leiders die hoog scoren op relatie-georiënteerd leiderschap significant minder verzuim hebben. Dit komt doordat medewerkers minder geneigd zijn om zich terug te trekken van hun werk als ze zich gewaardeerd, gesteund en veilig voelen in hun team. Deze bevinding is van groot belang voor bedrijven die te maken hebben met hoge verzuimcijfers en de negatieve financiële en operationele impact hiervan willen beperken.
Daarnaast kan de relatie tussen leiderschap en verzuim soms complex zijn. Hoewel relatie-georiënteerd leiderschap niet altijd direct tot lagere verzuimcijfers leidt, is het effect duidelijk wanneer psychologische veiligheid wordt meegenomen als mediator. Dit toont aan dat het succes van leiderschap sterk afhankelijk is van de context en de werkomgeving waarin het wordt toegepast, en dat psychologische veiligheid de sleutel is tot het ontsluiten van de voordelen van ROL.
Conclusie
Het onderzoek bevestigt dat relatie-georiënteerd leiderschap een krachtige invloed heeft op zowel psychologische veiligheid als verzuim. Leiders die investeren in de relaties met hun medewerkers en een omgeving van vertrouwen en openheid creëren, verminderen effectief het verzuim en bevorderen de productiviteit. Daarnaast toont het onderzoek aan dat leiderschapstraining een essentieel instrument is om deze resultaten te versterken.
Bij Navigator geloven we dat leiderschap het verschil kan maken in elke organisatie. Door samen te werken met academische partners zoals de UvA, blijven we onze dienstverlening verbeteren en aanpassen op basis van de nieuwste inzichten.
Bel Marieke voor advies over relatie georiënteerd leiderschap
Wil je meer weten over dit onderzoek, de resultaten of over relatie- georiënteerd leiderschap? Neem contact op met Marieke.
